Ο μύλος του Κατσιάβου

Στη δεξιά όχθη του Τάνου απέναντι από του Καράτουλα βρισκόταν ο μύλος του Κατσιάβου.

Στο βιβλίο «ΚΑΣΤΡΙΤΙΚΑ», τόμος Γ΄ , σελ. 101-187 ο Βασίλης Γιαννακάκος Τόγιας σε μια εμπεριστατωμένη μελέτη του, αναφέρεται στους υδρόμυλους της περιοχής Καστρίου. Για το Μύλο του Κατσιάβου (σελ. 146-147) ο συγγραφέας αναφέρει ότι υπήρχαν…δύο μύλοι του Κατσιάβου

Ο πρώτος κατασκευάστηκε στα χρόνια της Τουρκοκρατίας και η παλαιότερη ονομασία του ήταν...

«του Μισερού» ο μύλος. Γύρω στο 1890 τον μύλο τον αγόρασε ο Παν. Νικ. Κατσιάβος και τον αναδόμησε σε παράπλευρη θέση. Από τότε έγινε γνωστός με την ονομασία «του Κατσιάβου» ο μύλος.

Ο μύλος λειτουργούσε με νερό που έπαιρνε από τον Τάνο. Κατά τους καλοκαιρινούς μήνες για να λειτουργήσει γέμιζε πρώτα με νερό η γούρνα του ενώ από το Νοέμβριο ως το Μάιο λειτουργούσε με ελεύθερη ροή του νερού.

Ο μύλος λειτουργούσε όλο το χρόνο σχεδόν ολόκληρο το εικοσιτετράωρο και εξυπηρετούσε όλα τα Καστριτοχώρια αλλά κυρίως του Καράτουλα, τη Νέα Χώρα, την Ωριά και τον Έλατο. Κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, όταν ήταν λειψυδρία εξυπηρετούσε και τους δευτερογενείς Καστρίτικους οικισμούς, Άγ. Γεώργιο, Ντουμιά (Βαθειά) , Γαλτενά(Αετοχώρι) και Φούντωμα. Κατά την περίοδο της Κατοχής εξυπηρετούσε και χωριά της Τεγέας.Εκτός από δημητριακά, ο μύλος άλεθε (έτριβε) και χοντρό αλάτι, που το χρησιμοποιούσαν οι κτηνοτρόφοι για να αλατίζουν τα τυριά στα τυροκομεία τους.

Το 1939 ο Ιωάννης Κατσιάβος κατασκεύασε δεύτερο μύλο, μικρότερο, κάτω από τον πρώτο. Η βάση του βρισκόταν στην άκρη της όχθης του Τάνου και λειτουργούσε με το ίδιο νερό- από την ίδια δέση- με το οποίο λειτουργούσε ο πρώτος και μεγαλύτερος μύλος. Εξυπηρετούσε τον ίδιο κύκλο πελατών και οι δυο μύλοι αποτελούσαν μια αλυσίδα.

Δίπλα από το μεγάλο μύλο είχε κατασκευαστεί από το 1892 και λειτουργούσε με το ίδιο νερό πρότυπη νεροτριβή. Έτσι ο πρώτος υδρόμυλος και η νεροτριβή αργότερα και ο δεύτερος υδρόμυλος αποτελούσαν ένα βιοτεχνικό σύνολο που λειτουργούσε με άριστη οργάνωση. Ήταν μια από τις άρτιες βιοτεχνικές επιχειρήσεις που λειτουργούσαν στην περιοχή του Καστρίου, ίσως η καλύτερη σε οργάνωση και σε λειτουργία….

Πέρασαν τα χρόνια ,άλλαξαν οι εποχές τα χωριά μας ερήμωσαν και το 1975 ο μύλος σταμάτησε να λειτουργεί....

Πριν από λίγο καιρό επιχειρήσαμε να προσεγγίσουμε το μύλο ή ό,τι τέλος πάντων έχει απομείνει αλλά δεν τα καταφέραμε αφού το μονοπάτι έχει κλείσει από βάτα και θάμνους…

Σταθήκαμε στη δημοσιά, λίγο έξω από το χωριό, προς τη Νέα Χώρα και αγναντέψαμε το «μύλο» που εγκαταλειμμένος στη μοναξιά του και στην ερήμωση υπομένει με καρτερία τη φθορά και τα ανελέητα χτύπημα του χρόνου….